1. Договорен процес на креирање стратегија (вкупен развоен план):
- Дефинирање на очекувањата на носителот на проектот
- Дефинирање на реален период на изработка/реализација (од 6 месеци до 18 месеци)
- Дефинирање на работната група
- Дефинирање на целни групи
2. Назначување на координативно тело за контрола на процесот на изработка
- Координативното тело се состои од членови на собранието на градот/општината кое врши надзор, советување и насочување на насоката на процесот на развој на стратегијата
3. Назначување на работни групи
- Работните групи се составени од клучните засегнати страни, релевантни за дефинирање на насоката на развој на регионот, на пример:
- Вработени во јавната администрација (министри, раководители, вработени)
- Образование, млади, образование, социјална грижа, пензионери
- Здравство, здравствена заштита, безбедност (полиција, пожарникари)
- Земјоделство, економија, туризам
- Транспорт, енергија
- И слично…
4. Назначување на локален координатор
Лице или тело кое ја координира насоката на работните активности помеѓу координативното тело, работните групи и изведувачите (консултанти) на стратегијата за развој
5. Креирање на основна анализа на поединечен простор
а) Ја дефинира моменталната состојба на основните параметри на простор од типот:
- Сместување, географски карактеристики на областа
- Население и демографија
- Образование (предучилишно, основно училиште, гимназија и колеџи)
- Социјална грижа, здравствена заштита
- Култура, културно наследство
- Граѓанско општество (здруженија - култура, спорт, малцинства, традиција)
- Земјоделство, економија и туризам
- Енергетика, телекомуникациски, информациски систем
- Јавната администрација
б) Претставува основа за воспоставување развојна база од која се извлекуваат заклучоци за резултатите и целите
6. Одржување работилници со дефинирани работни групи
По дефинирањето на работните групи, членовите на работната група се поканети на работилница каде преку презентации и работни задачи се дефинираат:
- Анализа на претходната стратегија и нејзино спроведување
- Дефинирање на развојните особености во областа што ја анализираше работната група
- Дефинирање на клучни прашања и можности
- Дефинирање на клучни проекти
- Се пополнува прашалникот и потоа се креира проектната база на податоци за секоја од работните групи
7. Имплементација и дефинирање на SWOT анализа на секоја поединечна област
8. Дефинирање на стратешки цели и проекти кои придонесуваат за постигнување на целите:
Стратешка цел
- Дефиниран резултат на крајот од временската рамка
- Дефиниција на резултати на половина пат од временската рамка
- Краен рок за завршување
- Список на проекти и приближна финансиска вредност
9. Креирање на првата верзија на стратегијата
- Испраќање на преглед и одобрување до координативното тело
10. Коментари за првата верзија на стратегијата
- Можни подобрувања, дополнувања и корекции
11. Креирање на финалната верзија на стратегијата
12. Донесување на стратегија од раководителот на органот и официјално соопштение
13. Евалуација на извршувањето на претходната стратегија на крајот од временскиот период опфатен со стратегијата
Развојот на динамиката на претпристапниот процес е проследен со пристап до нови инструменти со модифициран систем за програмирање на проекти, националната структура на институциите за управување и системот за акредитација, дизајниран како подготовка за идното користење на структурните фондови.
Новата управувачка структура нуди поголема флексибилност, но во исто време бара поголем ангажман на националните власти за да се постигнат посакуваните резултати.
Со оглед на тоа што алокациите се зголемуваат со интензивирањето на процесот на пристапување, вкупниот директен финансиски бенефит во периодот
2007-2020 година изнесува
1,3 милијарди евра.
Покрај директните финансиски придобивки, развојот на претпристапниот процес отвора бројни индиректни финансиски линии во форма на финансиски инструменти на засегнатите страни како што се ЕИБ или ЕБОР. ЕИБ, на пример, во истиот период,
2007-2020 година, доделува финансиски производи во вредност од
891 милион евра на територијата на Република Македонија.
Достапноста на средствата е евидентна, но гледајќи го статистичкиот преглед на нивното искористување (ИПА II договори
26% од расположливите средства, уплати
12% од расположливите средства), доаѓаме до заклучок дека капацитетот за апсорпција на фондовите на ЕУ во Македонија е под нивото на целосниот потенцијал.
Можно е да се предвиди состојбата на пазарот врз основа на хрватските искуства, односно експертски увид во споредливи системски грешки во фазата на програмирање, објавување и склучување договори на покани и проекти, како и приспособување кон локалните специфичности.
Примарниот клуч за успешно програмирање е воспоставувањето двонасочна комуникација со потенцијалните корисници (на пример, единиците на локалната самоуправа - општините, НВО секторот - невладините организации, секторот МСП - средни и мали претпријатија).
Информациите пласирани во насока на пазарот се однесуваат на навремени информации за расположливите средства за конкретни активности, додека информациите се собираат за специфичните потреби на потенцијалните клиенти. Собраните информации за потребите на клиентите се групирани, анализирани и даваат основа за креирање на стратешки плански документ за развој на деловната/единицата на локалната самоуправа.
Вака пополнетата база на податоци обезбедува стратешки увид во потребите на цели сектори и/или региони и овозможува реално базирано стратешко планирање на програмските периоди.
Од гледна точка на стратешкото планирање, системот за управување и контрола има потреба од придонес од теренот.
Врз основа на претходните искуства во процесот на програмирање, како во Македонија така и во Хрватска, креирањето стратешки плански документи и модели на супсидијарност би ги елиминирало ниските нивоа на апсорпција на доделените средства, а со оглед на долгорочниот процес, како и фактот дека достапни се доделените износи, воспоставувањето ефикасен систем и долгорочното инвестирање во соодветен кадар преку ангажман и јасно структурирана програма за обука и развој обезбедува долгорочен успех во апсорпцијата на фондовите на ЕУ.